Wnb > Omgevingswet

Van Wet natuurbescherming naar Omgevingswet

Sinds de invoering van de Omgevingswet in 2024 is de bescherming van beschermde diersoorten (waaronder de das) geïntegreerd in een breder stelsel voor de bescherming van de leefomgeving. Hierdoor worden specifieke beschermingsmaatregelen voor de das niet langer geregeld in een op zichzelf staand artikel zoals vroeger in de Wet natuurbescherming (bijvoorbeeld art. 3.10 voor dassenburchten), maar als onderdeel van de algemene doelstellingen en toetsingskaders van de Omgevingswet.

Juridisch kader

		Omgevingswet De Omgevingswet stelt in de algemene bepalingen, met name in de artikelen die de zorgplicht voor een gezonde, veilige en duurzame leefomgeving vastleggen (bijvoorbeeld artikel 1.2 en 1.3), de basis voor natuurbescherming. Hierin is ook verankerd dat de biodiversiteit – en dus ook de bescherming van beschermde diersoorten zoals de das – gewaarborgd moet worden. De uitvoering en invulling hiervan wordt nader uitgewerkt in aanvullende regelgeving en uitvoeringsbesluiten.
		Besluit Activiteiten Leefomgeving (BAL) Dit besluit bevat de praktische regels en criteria voor de toelating van activiteiten die ingrijpen in de leefomgeving. Hier wordt bij het verlenen van omgevingsvergunningen immer gekeken naar de (mogelijke negatieve) effecten op natuurwaarden en ecologische functies. Ook als het gaat om ingrepen die de leefomgeving van beschermde diersoorten (zoals de das) kunnen aantasten, worden de gestelde eisen herkend en meegenomen in de vergunningstoetsing. Dit beschermingsbeleid is gebasseerd op zowel de Omgevingswet als de internationale verplichtingen, zoals de Europese Habitatsrichtlijn).

Handhaving

		Provinciale en Lokale Overheden De handhaving van de bescherming van beschermde diersoorten vindt tegenwoordig vooral plaats op regionaal niveau. Provincies, vaak via daaraan gekoppelde omgevingsdiensten, zien erop toe dat activiteiten in de leefomgeving voldoen aan de eisen die voortvloeien uit de Omgevingswet en de bijbehorende uitvoeringsregelgeving.
		De Rijksoverheid, in dit geval de RVO behandelt zaken rondom de Wet natuurbescherming in specifieke gevallen waarin landelijke coördinatie nodig is, zoals bij grote infrastuctuurprojecten.
		Samenwerking met Overige Instanties Bij ernstige overtredingen kan ook het Openbaar Ministerie betrokken worden. Daarnaast spelen gemeenten, wanneer zij aanvullende verordeningen hebben vastgesteld, eveneens een rol in de bescherming van de natuur.

Samengevat

In 2024 is de das (als beschermd dier) opgenomen in het integrale stelsel van de Omgevingswet. De algemene zorgplicht voor een gezonde leefomgeving, vastgelegd in onder meer artikel 1.2 en 1.3 van de Omgevingswet en verder uitgewerkt in het Besluit Activiteiten Leefomgeving, (BAL), vormt de basis voor de bescherming van beschermde diersoorten. De daadwerkelijke handhaving wordt landelijk en regionaal uitgevoerd door provincies (en in nauwe samenwerking met gemeenten en, indien nodig, het Openbaar Ministerie), zodat overtredingen, zoals het opzettelijk verstoren of beschadigen van de leefomgeving van de das, kunnen worden aangepakt.

terug naar > wettelijke bescherming

BAL, BKL en de das Het Besluit Activiteiten Leefomgeving (BAL) en het Besluit Kwaliteit Leefomgeving (BKL) zijn beide uitvoeringsbesluiten onder de Omgevingswet, die sinds 2024 van kracht is. Ze vullen elkaar aan en regelen verschillende aspecten van de bescherming van de leefomgeving. Het BAL regelt wat er wel en niet mag qua activiteiten in de leefomgeving, terwijl het BKL de voorwaarden en normen vastlegt waaraan die activiteiten moeten voldoen. In het geval van dassenburchten betekent dit dat het BAL de bescherming ervan vastlegt, terwijl het BKL bepaalt onder welke omstandigheden een uitzondering (ontheffing) mogelijk is. Besluit Activiteiten Leefomgeving (BAL) Dit besluit bevat praktische regels voor activiteiten die invloed hebben op de fysieke leefomgeving. Het bepaalt onder andere welke vergunningen nodig zijn en welke voorwaarden gelden voor bepaalde ingrepen. Zo staat hier bijvoorbeeld het verbod op het beschadigen van dassenburchten, Art 11.54 Meer info: * Besluit Activeiten Leefomgeving: Website op Overheid.nl * als pdf downloaden Besluit Kwaliteit Leefomgeving (BKL) Dit besluit legt de normen en beleidskaders vast voor de kwaliteit van de leefomgeving. Het bepaalt onder welke voorwaarden een ontheffing kan worden verleend voor bepaalde activiteiten die anders verboden zouden zijn, zoals het beschadigen van een dassenburcht, Artikel 8.74 Meer info: * Besluit Kwaliteit Leefomgeving: Website op Overheid.nl * als pdf downloaden